Theo quan niệm từ xưa đến nay, ngày mùng 1 gọi là ngày sóc. Nguyên nghĩa từ sóc là khởi đầu, bắt đầu. Ngày mùng 1 là ngày bắt đầu của một tháng nên gọi là ngày sóc. Ngày sóc còn có ý nghĩa “Cát tường” xem ngày t.ốt xấu thấy là ngày t.ốt nhất trong tháng. Cúng vào mùng 1 hoặc cúng vào chiều ngày 29, 30 đều được.
Lễ vật cúng ngày mùng 1 hàng tháng đơn g.iản, gồm: Hương hoa, trầu rượu, nước, hoa quả. Tùy phong tục và điều kiện mà mỗi nhà lại dâng lên những lễ vật khác nhau, nhưng tuyệt đối tránh những thứ dưới đây:
Thức ăn hộp mua sẵn ngoài chợ
Đồ thờ cúng phải do tự gia chủ nấu nên người xưa rất kiêng việc đi mua thức ăn sẵn về cúng. Ngày nay dịch vụ chuyên l.àm cỗ cúng phát triển hơn thì cũng có thể tạm chấp nhận được nhưng kh.ông được mua những thức ăn kh.ông chuyên về cúng, ví dụ mua giò ở hàng cơm bụi, mua cơm c.anh ở hàng quán bán đồ ăn. Việc đặt mâm cỗ ở hàng chuyên l.àm đồ cúng thì tạm chấp nhận được giữa thời cuộc hiện đại bận rộn.
Kh.ông cúng cá mè
Cá mè trong quan niệm dân gian là thứ ăn đại kỵ bởi chúng mang ý nghĩa xúi quẩy hám tài. Thế nên đặt cá mè lên mâm cơm cúng sẽ mang ý nghĩa đen đủi kh.ông tài l.ộc. Hơn nữa cá mè là một loại cá tanh nên sẽ gây mùi khó chịu cho khu vực thờ.
Kh.ông cúng món ăn nặng mùi
Những món ăn nặng mùi tanh hôi như gỏi cá, thịt chó, thịt mèo, mắm tô.m… tuyệt đối kh.ông được đặt lên ban thờ thắp hương. Món ăn có mùi bốc ra ban thờ sẽ gây ô uế l.àm m.ất đi sự linh thiêng của khu vực thờ. Do đó những món ăn này cần tuyệt đối tránh kh.ông đặt lên ban thờ dù bạn nghĩ đó là ngon.
(Ảnh minh họa)
Món ăn đã bị nếm trước
Khi thờ cúng tuyệt đối kh.ông cúng những thứ đã bị ăn dở, ăn trước. Do đó khi mua đồ về thắp hương bạn cần tránh việc để những hoa quả cúng chung với hoa quả để ăn, tránh việc đã bị nếm trước. Những món ăn khi nấu thì kh.ông được nếm trước khi cúng. Phải đơm vào mâm cơm cúng, cúng xong, sau đó hạ lễ mới được nếm. Việc nếm trước khi cúng gây bất kính. Do đó những món ăn đã nếm rồi kh.ông cho vào mâm cúng.
(Ảnh minh họa)
Đồ ăn đi xin
Trong văn hóa thờ cúng thì quan trọng nhất là tâm linh và phải là những thứ đồ mà gia chủ tự tay l.àm ra hoặc l.àm bằng công sức của mình. Bởi thế kiêng kỵ dâng lên mâm cúng là thứ đồ đi xin đi lấy của người khác. Chính bởi thế đồ bày lên mâm cúng phải là đồ do gia chủ l.àm ra ví dụ đi mua về nấu, đi đ.ánh bắt hái lượm ngoài tự nhiên về.
Rượu trà thuốc kh.ông rõ nguồn gốc
Khi bày vào mâm cơm cúng, bạn cũng tuyệt đối kh.ông bày những loại đồ uống hoa trái g.iả, đồ kh.ông rõ nguồn gốc. Đặc biệt rượu cúng phải là rượu nấu rượu ngon, kh.ông dùng rượu trà thuốc hàng mã, bởi đó là rượu pha từ cồn kh.ông phải rượu thật. Những cúng phẩm dâng cúng tổ tiên phải là đồ ngon tinh túy nhất mà gia chủ có được, ăn được, dùng được, chứ kh.ông phải đồ g.iả.
Món ăn mà người thân kh.ông thích khi còn s.ống
(Ảnh minh họa)
Khi l.àm cơm cúng, nhất là cơm cúng ngày giỗ thì tuyệt đối tránh đặt vào mâm cơm cúng món ăn mà người đã khuất kh.ông thích khi còn s.ống. Ví dụ l.àm cơm giỗ ông bà mà khi còn s.ống ông bà rất sợ món thịt quay thì khi l.àm cơm giỗ ông bà cần tránh đặt món này vào mâm cơm cúng. Điều đó thể hiện sự hời hợt, kh.ông thành tâm khi cúng giỗ.
* Th.ông tin mang tính th.am khảo